Erkeklerin bolca şikâyetlendiği, alış-veriş sektörününse dört göz beklediği günlerden Anneler Günü nereden çıkmış diye merak edenler vardır dedim ve şöyle bir gerilere kadar gideyim de önce ben öğreneyim, sonra da sizlerle paylaşayım istedim.
İlk anneler günü kutlamaları çok eskilere, Antik Yunan tarihine kadar dayanmakta. Tevatür o ki, ilk anneler günü kutlamaları, o zaman var olduğu kabul edilen tanrıların anası Rhea için düzenlenen bahar şenlikleri imiş.
Günümüze yaklaştıkça İngiltere'de Paskalya'dan kırk gün önce "Anneler Pazarı" denilen bir kutlamayla karşılaştım. Sonraları Hristiyanlık dininin Avrupa'da yaygınlaşmasıyla bu günün adı "Kilise Ana" olarak anılmaya başlanıyor.
****
Anneler Günü'nü kutlama fikrini Anna Jarvis'ten ilham alarak ortaya atan Şair Julia Ward Howe her Paskalya Yortusu'nun dördüncü pazarına denk gelen tarihin kendi şehrinde Anneler Günü olarak kutlanacağını ilan eder.
Anna Jarvis İç Savaş esnasında kadınların, özellikle de annelerin daha sıhhi ortamda çalışmasını sağlamak amacıyla büyük çabalar göstermiş bir kadın. Kızına da kendi adını veren Anna Jarvis'in kızı, ölümünün ardından annesiyle olan iç hesaplaşmalarını bir nebze olsun hafifletebilmek için annesinin 20 yıl süresince haftalık dini dersler verdiği Grafton'daki bir kilisede, 10 Mayıs 1908 günü 407 çocuk ve annelerinin katılımı ile ilk Anneler Günü'nü kutlar. Annesi öldüğünde 41 yaşında olan Jarvis, her anneye ve her çocuğa annesinin en çok sevdiği çiçek olan karanfillerden birer tane verir. O günden sonra temizliği asaleti, şefkati ve sabrı ifade eden beyaz karanfil Amerika'da Anneler Günü'nün sembolü olarak kabul edilir.
Jarvis tarihte tek bir kişi tarafından gerçekleştirilen en başarılı mektup yazma kampanyası ile gazete patronlarından iş adamlarına, devlet adamlarından din adamlarına kadar ulaşabildiği herkese anneler gününü milli gün ilan etme fikrini iletir. Fikir çok çabuk kabul görür ve Senato onaylamadan çok önce bir çok eyalet ve şehirde anneler günü kutlamaları gayrı resmi olarak başlar. Sonunda 8 Mayıs 1914'te Senato'nun onayı ve Başkan Wilson'ın da imzası ile mayısın ikinci pazarı 'Anneler Günü' olarak resmen ilan edilir. Çok kısa sürede diğer ülkelere de yayılan bugün, çiçek ve tebrik kartı satışlarının tavana vurduğu bir gün olur.
Böylece Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının binlerce yıl önce başlattığı gelenek 20. yüzyılın başından itibaren dünya çapında kabul görür.
Anna Jarvis muradına erer lakin daha ziyade dini ağırlıklı bir kutlama olarak düşündüğü bu günden ticari çıkar sağlamaya çalışanlardan rahatsızdır ve onlara karşı hukuki savaş açar. 61 yaşında iken, kadınların "Anneler Günü"nde bağış toplamak için beyaz karanfil satmalarına engel olmak isterken tutuklanır. "Anneler Günü'nü ticarileştiriyorlar!" deyip açıklama yapmaya çalışırken, bir çiçekçi derneği, satılan her beyaz karanfil için kendisine komisyon ödemeyi teklif eder.
Jarvis 'beyaz karanfil'in hükümdarlığına son vermek adına "beyaz düğme" kampanyasını başlatır. Kiliselere, okullara anneler günü için binlerce dolar harcayıp beyaz düğmeler gönderir ama ne yazık ki başarılı olamaz. Ayrıca tüm bu çabalar ve harcamalar mal varlığının tükenmesine neden olur.
1943 yılında hastalanan Jarvis, arkadaşları tarafından bir yaşlılar evine yerleştirilir. Kendisi için yapılan 1.580 dolarlık bağışın bir çiçekçiler derneğinden geldiği ise kendisine kat'iyetle söylenmez. 84 yaşında vefat eden Jarvis'in son sözleri ise şu olur:
"Anneler Günü'nü başlattığım için çok pişmanım!"
Jarvis'in kabul ettirmek ve yaygınlaştırmak için emek verdiği Anneler Günü bazı ülkelerde farklı günlerde kutlansa da, Türkiye'de 1955 yılından beri mayıs ayının ikinci pazar gününde kutlanıyor.
Anneler Günü kutlamaları Norveç'te şubatın ikinci pazar günü, Mısır, Lübnan, Suriye, Ürdün, Kuveyt, Yemen, Birleşik Arap Emirliklerinde 21 Mart'ta, Güney Kore'de 8 Mayıs'ta, Hindistan, Meksika, Pakistan ve Suudi Arabistan'da 10 Mayıs'ta, Fransa, İsveç, Dominik Cumhuriyeti ve Haiti'de Mayıs'ın son pazar günü, Thailand'da Kraliçe Sirikit Kitiyakara'nin doğum günü olan 12 Ağustos'ta, Rusya'da kasımın son pazar günü, Panama'da 8 Aralık'ta, Endonezya'da 22 Aralık'ta yapılıyor.
ANNELER GÜNÜ'NE ÖZEL
Annesinin Kuzusu / 6 Mayıs 2011
Anne dediğim o kadın / 13 Mayıs 2012
"Anneler Günü'nü başlattığım için çok pişmanım!" / 11 Mayıs 2014
Ne kadar çocuk, o kadar anne / 13 Mayıs 2017
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder