Cumhuriyet Çocuklarından 100. Yıl Konseri

BAOB Türk Sanat Müziği Topluluğu'nun Cumhuriyet'in Yüzüncü yılına ithafet verdiği konserin şefliğini inşaat mühendisi Suat Ayan, sunuculuğunu Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Devlet Türk Müziği Topluluğu Sanatçısı Nalan Höke Turan yaptı. 18 Ekim tarihinde gerçekleşen "Cumhuriyet'in 100. Yılı Konseri"nin konuk sanatçısı Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Devlet Türk Müziği Topluluğu Ses Sanatçısı ve İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim görevlisi Güzin Değişmez idi.

Cumhuriyet Çocuklarından 100. Yıl Konseri

Tangolardan oluşan konserin ilk bölümünde, her biri kendi dalında bir değer olan, Cumhuriyet sayesinde okuyup meslek sahibi olmuş BAOB Korosu üyelerinden beraber ve solo şarkılar dinledik. 

Repertuvarda yer alan "Mazi Kalbimde Bir Yaradır" Mürsel & Hatice Büyükçoban, "Akşamı Süzme Deniz" İpek Alpan Akman & Mehmet Kırka, "Ben Solmuş Bir Yaprak" Emel Güniçen & Eray Polat, "Her Emelim Her Arzum Yine Sensin" Simge Ertaş, "Sana Nerden Gönül Verdim" Üner Varal, "Sevdim Bir Genç Kadını" İnci Şen Yılmaz & Umut Ünsal Göktaş, "Gönül Bu Neden Söz Dinlemez Ağlar" Şükriye Çelikollu & Tahsin Tar, "Papatya Gibisin" Senem Karakaş Er & Enver Kır, "Sanma Ki Yokluğunda Senin İçin Ağlayacağım" Selda Aykırca, "Bir Çapkına Yangınım" eserleri Necla Özkaplan Yörüklü & Mehmet Uğur Özdeniz tarafından seslendirildi.

 Necla Özkaplan Yörüklü & Mehmet Uğur Özdeniz

Saz Heyeti

Koroya klavyede Görkem Ediz, kemanda Mesut Caşka, klarnette Mehmet Günç, akeordeonda Cavit Gazigil, kanunda Murat Yamangüç, perküsyonda Alperen Kırhan eşlik etti.

Tango Grubu ve Yıldız Çağla

Nilüfer Belediyesi Dans Atölyesi eğitmeni Ahmet Gezen'in öğrencilerinden oluşan Tango grubu zaman zaman dansları ile sahnede yer aldı. Uludağ Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Görevlisi Yıldız Çağla'nın sergilediği tango performansı büyük alkış aldı.

Konserin ikinci bölümünde "Senden Öğrendim" Aytül Küçüközdemir Aydın, "Bahar Oldu Düştün Dile" Mustafa Er, "Aldattın Beni Seviyorum Diye" Anıl Çalışkan Tezel, "Aşk Ne Zaman Kalbe Girer Bilinmez" Koro Şefi Suat Ayan tarafından seslendirildi. Koronun son şarkısı olan "Benim Yarim Gelişinden Bellidir" eserleri ise Suat Ayan, Aytül Küçüközdemir Aydın, Anıl Çalışkan Tezel, Mustafa Er tarafından söylendi.

Sıra, gecenin konuk sanatçısı, Bursalı, Bursa'ya her davet edildiğinde koşarak gelen, hemşehrimiz Güzin Değişmez'e geldi...

Mustafa Er eşliğinde sahneye gelen Değişmez, Bursa'ya olan özlemini; anılarını ve dostluklarını, büyükbabası (Arap Şükrü sokağına adını veren) İstiklâl Gazisi Şükrü Değişmez'in Atatürk'ün "silah arkadaşı" olduğunu öğrendiği zamanki şaşkınlığını, Atatürk'e ve Cumhuriyet'e olan bağlılığını ve vatan aşkını dile getirdi. Muhteşem sesi ve sahne duruşuyla herkesi kendisine hayran bırakan Güzin Değişmez, bu akşamki repertuvarında, her birinin ardında hazin hikâyeler olan Rumeli ezgilerine yer vermeyi ihmal etmemişti...

Suat Ayan - Güzin Değişmez

Kanada Yolcusu Güzin Değişmez

Güzin Değişmez bir büyük proje için yapacağı bir büyük yolculuk öncesi gelmişti Bursa'ya. Labyrinth Ontario’nun kasım ayındaki atölye ve konser programının konuk sanatçısı Güzin Değişmez idi. "Cumhurbaşkanlığı korosu ses sanatçısı olan Güzin Değişmez, Labyrinth Ontario müzisyenleri ile 4 Kasım 2023’de Toronto (Kanada) şehrinde Aga Khan müzesinde, Türk Müziğinin 17. Yüzyıl'dan günümüze uzanan örneklerinin sergileneceği geniş bir repertuarla büyük bir konser gerçekleştirmeye hazırlanıyordu. Bu konser haricinde, 29 Ekim Cumhuriyet balosunda Türk Konsolosluğu'nda 'Atatürk’ün Sevdiği Şarkılar'dan bir konser verecekti." (Murat Kuter bu güzel haberi 17 Ekim tarihli yazısı ile Bursalılara duyurmuştu.)

CUMHURİYET RÜZGÂRI

Her Yaştan 15 Milyon "Genç"

Kurtuluş Savaşı sürerken, Gazi Mustafa Kemâl savaş sonrası Türkiye'nin profilini çiziyordu kafasında. Kendisine askerlik ve rençberlikten başka yaşamı alanı tanınmayan, yoksul ve cahil bırakılmış, üstelik hastalıktan kırılan biçare halkı nasıl kalkındıracağını, bu umutsuz insanları muassır medeniyetler seviyesine nasıl getireceğini düşünüyordu. Ekonomiden eğitime, sağlıktan kültüre her ama her alanda büyük çalışmalar yapmak gerekiyordu. 

Yapıldı da. 

Genç Cumhuriyet 10 yılda her savaştan alnı açık çıktı, 10 yılda her yaştan 15 milyon "genç" yarattı. 

Ne Vardı Ki Acıdan Başka 

Savaş yorgunu, gidip de dönmeyenlerin acısı ile kavrulan ülke insanı neşesini kaybetmiş, eğlence nedir bilmez hale gelmişti. Mustafa Kemâl Avrupa'yı da, Ortadoğu'yu da görmüştü. Batılı halklarının neşesi ile doğu halklarının neşesizliğini mukayese etmiş, bizim insanımız neden gülmesin demişti.

Ki yıllar sonra Mark Twain Cemiyeti'nin Atatürk'e verdiği ödülde şu sözler yazar: "Türk milletine yeniden gülmeyi ve neşe içinde yaşamayı öğrettiniz." Tarih, 4 Kasım 1937'dir.

Atatürk'ün 17 Mart 1937'de Ankara Palas'ta söylediği şu sözler de O'nun mutluluk anlayışını anlatır:

"Okuduğum kitaplarda şöyle diyorlardı: Mademki; sonu nasıl olsa sıfırdır, hiç olmazsa yaşadığımız sürece şen ve neşeli olalım. Bence bütün insanlığın varlığını kendi şahıslarında gören adamlar zavallıdır. Herhangi bir kişinin, yaşadıkça memnun ve mutlu olması için gereken şey, kendisi için değil, kendisinden sonra gelecekler için çalışmaktır. Hayatta tam zevk ve mutluluk ancak gelecek nesillerin şerefi, varlığı, mutluluğu için çalışmakta bulunabilir."

Modernleşmenin Bir Yüzü de "Tango"

Neşelenmenin en büyük sırrı sanatta yatar. İnsan ruhunun yaralarını sanat ile sarar. Müzik ile açar kalbini, sözcükler ağzından dökülürken, notalar portede oradan oraya atlarken iyileşir fark etmeden.

Danslar da müzikle şekillenir. Halay, horon, karşılama, bar... 

Ve şimdi bambaşka bir müzik, bambaşka bir dans, TANGO!

Tango Tarihi

Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi'nde, Bahar Sarıboğa tarafından yazılan "Tango Müziğinin Tarihsel Süreci ve Türkiye’de Tango Müziğine Genel Bir Bakış" makalesinde tango konusu detaylıca ele alınmış. (www.dergipark.org.tr)  

"Tango; içinde dans, müzik, edebiyat gibi birçok öğeyi içinde barındırdığı için farklı kültürlerden etkilenerek gelişimini sürdürür. Sosyal, kültürel ve toplumsal öğelerin birbirini tamamlamasıyla tango, uluslararası bir üne kavuşur. Hemen hemen her toplum kendi tango stilini yaratır. Bu yüzden tango literatüründe Fransız tangosu, Arjantin tangosu, İtalyan Tangosu, Türk tangosu gibi stiller ortaya çıkar. Türkiye’de tango, toplumdaki batılılaşmanın müzik üzerindeki etkisi olarak ortaya çıkar. Atamert’e göre tango, Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni görüntüsünü temsil etmek için, özellikle Cumhuriyet'in kuruluş yıldönümü kutlamalarında bulunan yabancı konuklara, Türkiye’nin modernleşme sürecinin başarısını kanıtlamak çabasıyla resmi müzik haline getirilmiştir. Çağdaşlaşma sürecinde olan yeni Türkiye Cumhuriyeti devletinin inşasında, küresel bir malzeme olan tango, yerelleştirilerek kullanılır. 

Kadın ve erkeği gündelik hayatta yan yana getirmenin yollarını bulmaya çalışan Cumhuriyet yönetimine, hiçbir şey tango kadar yardımcı olamamıştır. Denebilir ki; hiçbir popüler müzik akımı Türkçe sözlü tangonun sağladığı başarıyı sağlayamamış, uzun ömürlü olamamıştır. Türk tangosu, bütün yenilikçi çaba ve yaklaşımların üstüne çıkmıştır. Henüz kendine ait bir kent eğlence geleneği ve dansını yaratamamış Türk toplumu, tangoyu kolaylıkla benimsemiştir. İlk yıllarından itibaren cumhuriyet baloları, resmi davetler, nişanlar, düğünler tangosuz açılmaz olmuştur. Kadın ve erkek aynı topluluk içinde, el ele, diz dize olabilmiştir."

Ah O Yıllar

Tango, Cüneyt Özdemir'in son çalışmalarından biri olan "Ah O Yıllar" belgeselinde de Türkiye'nin müzik yolculuğundaki yerini bulur.

Belgeselde, Türkiye'nin sosyo kültürel değişiminin müziğe de yansıdığı anlatılır. Zülfü Livaneli bu bölümdeki konuşmasında Konfüçyüs'ün şu sözlerini söyler: "Bir toplumun müziği bozulmuşsa her şeyi bozulmuştur." Ve ilave eder; "Bu, müzik toplumu bozar demek değil, müzik halkın doğrudan doğruya göstergesidir. Halk ne ise müziği de o olur.

****

Atatürk halkı müzik ile değiştirmek istemişti, değiştirmişti de. Ancak zaman içinde halk değiştikçe müzik de değişmişti. 

Değişim kaçınılmazdı. 

Lakin, keşke kötüye değil de iyiye değişseydi...

31 Ekim 2023 / C.E.Y.

Gecenin fotoğraf ve videolarının bulunduğu albüme ulaşmak için tıklayınız: